حاجی

بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار مسئولان اجرائى استان فارس (18/2/1387)

بسماللَّهالرّحمنالرّحیم

دیدار امروز ما با شما مسئولان عزیز این استان در بخشهاى مختلف - که در آخرین روز حضور من در شیراز صورت میگیرد - بیش از آنچه که جنبهى توصیه و سفارش به شما دوستان داشته باشد، جنبهى تشکر و قدردانى دارد.

اولاً لازم است من از مردم عزیز شیراز و شهرهاى دیگر این استان بهخاطر اظهار محبتشان و میهماننوازىشان - که از خصلتهاى شناختهشده و معروف مردم این سامان است - صمیمانه و عمیقاً تشکر کنم. ثانیاً از شما برادران و خواهران عزیزى که در بخشهاى مختلف دستاندرکار هستید و برخى از زحمات و مشکلات سفر ما بر دوش بخشهاى شما بود، به خاطر این همکارىها و محبتها تشکر کنم.

همچنین عذرخواهى کنم از مردم شهرهائى که توفیق پیدا نکردیم به آن شهرها برویم؛ لذا نمایندگانى را من به شهرهاى مختلف این استان فرستادم. بحمداللَّه استان پهناورى است، شهرستانهاى بسیار زیادى دارد، دل انسان میخواهد که با همهى مردم بخشهاى مختلف این استان روبهرو حرف بزند؛ لیکن «ما کلّ ما یتمنّى المرء یدرکه»؛ خیلى از آرزوهاست که انسان قادر به تحقق آن نیست. در عین حال بعضى از برادران، خواهران و جوانان زحمت کشیدند و از شهرهاى مختلف به شیراز آمدند، در دیدارهاى گوناگون - روز اول و روزهاى دیگر - شرکت کردند و زحماتى را متحمل شدند؛ از آنها هم من صمیمانه تشکر میکنم.

استان ظرفیتها و استعدادهاى بسیار گستردهاى دارد که آقاى استاندار محترم به آن اشاره کردند؛ در گزارشهاى مربوط به استان فارس هم هست؛ هم ظرفیتهاى طبیعى، هم استعدادهاى گوناگونِ مربوط به تفاوت اقلیمى در شمال و جنوب این استان، و هم بیش از همه، استعدادها و ظرفیتهاى نیروى انسانى که حقاً و انصافاً در این استان چشمگیر است.

یک نکته این است که هر کسى در هر رتبهاى به مردم این استان دارد خدمت میکند، باید خدا را شکرگزار باشد. واقعاً این مردم، این انسانهاى فهیم، لطیف و باذوق، شایستهى خدمتکردنند؛ حقاً و انصافاً خدمت به این مردم لذتبخش است. البته خود شما هم اغلب از همین مردمید. انسان وقتى خصوصیات و خلقیات مردم شیراز و مردم فارس را مىبیند، احساس میکند که خدمت به این مردم با این خصوصیات، با این خلقیات، با این لطافت، با این نکتهسنجىها، با این استعدادهاى فراوان و سرشار، حقاً و انصافاً براى انسان یک اقبال است، یک شانس است؛ این را قدر بدانید. هر جا هستید و هر یک از قواى سه گانه، در هر رتبهاى از رتبهها، این را قدر بدانید و خدا را شکر کنید. به مردم حقیقتاً خدمت کنید و وقت بگذارید. این مردم را، مراجعین را تکریم کنید، احترام کنید. همه جا همهى انسانها در خور تکریمند؛ و آنجائى که انسان برجستگىهاى انسانى و اخلاقى در یک جمعیتى مىبیند، بیشتر مایل است آنها را تکریم کند. این، نصیحت عمده و اصلى من به شما برادران عزیز است.

در این سفر دربارهى مسائل گوناگون استان تصمیمهائى گرفته شده است؛ دولت محترم پشتیبانىهاى بودجهاى خوبى را از مصوبات و تصمیمهاى این سفر قرار داده است؛ مسئولین دولتى هم اجتماع میکنند، امروز مىآیند مىنشینند اینها را به صورت مصوبهى دولت در مىآورند؛ اینها را هرچه زودتر و سریعتر با همهى قوا و نیرو و توان عملیاتى کنید، اجرائى کنید، محقق کنید تا مردم بهرهى آنها را ببرند.

به نظر من یکى از چیزهاى بسیار مهمى که در شیراز باید مورد توجه قرار بگیرد، مرکزیت و محوریت این حرم مطهرى است که کمتر شهرى از شهرهاى کشور ما یک چنین امتیاز و برجستگىاى دارد. سه امامزادهى صحیحالنسب و عالىمقام و بسیارى از امامزادههاى دیگر در این شهر، جایگاه قداست این شهر و انتساب آن به ولایت اهل بیت (علیهم السّلام) را بسیار بالا میبرد. جا دارد در تبلیغات عمومى، در صدا و سیما، در ابتکارات گوناگونى که در زمینههاى خدماتى، اقتصادى و غیره انجام میگیرد، این جنبه - که روح و معناى عالى ولایت مردم فارس را نشان میدهد - برجسته شود. اینجا بعد از مشهد و قم، در واقع سومین حرم اهل بیت (علیهم السّلام) در سرتاسر ایران است. هم از لحاظ خدمترسانى به زوار این حرم، هم از لحاظ معرفى کردن و نشان دادن و دلهاى مشتاقان را در سرتاسر کشور و بیرون از کشور متوجه این بارگاه عظمى کردن، کارهائى است که بایستى انجام بگیرد.

یکى از چیزهائى که در این استان انسان احساس میکند، این است که این استان با وجود داشتن استعدادهاى برجسته، استان محجوب و باحیائى است؛ مثل انسانهائى که سواد و فضل زیادى دارند، اما خیلى اهل گفتن و نشان دادن و اظهار کردن نیستند؛ این را انسان اینجا حس میکند. این همه مفاخر در گذشته و در زمان حال. من دیروز در جلسهى نخبگان لذت بردم از دیدن نخبگان علمى، ادبى، کارآفرینان، شخصیتهاى مفید براى جامعه - چه از لحاظ ذهنى، چه از لحاظ عرصهى عملى - در عین حال تبلیغات و ارائه و نشان دادن این همه استعداد در شیراز، آنچنان که باید و شاید نیست. مردم فارس اهل قال نیستند؛ آدم احساس میکند. گفته میشد مردم فارس اهل حالند؛ منظورشان این بود که اهل کار نیستند. بنده میگویم نه، اهل حالند، یعنى اهل قال نیستند؛ والّا بحمداللَّه اینجا خیلى اهل کارند؛ تحرک علمى، تحرک عملى؛ در صنعت، در کشاورزى؛ انسان تحسین میکند. مردم فارس اهل قال نیستند، اهل گفتن و جنجال کردن و مردم را به خود متوجه کردن نیستند؛ این باید یک جورى جبران شود. در گذشته هم حافظ میگوید:

من که ملول گشتمى از نفس فرشتگان

قال و مقال عالمى میکشم از براى تو

از نفس فرشتگان ملول میشود. قال و مقال عالم را هم که میپذیرد، براى او میپذیرد. آدم مىبیند این روحیه همچنان در شیراز هست؛ اهل قال و مقال و به رخ کشیدن و تظاهر کردن نیستند. اما استعداد اینجا خیلى زیاد است؛ از این استعدادها باید استفاده شود.

دیروز یکى از آقایانى که صحبت کردند، مسئلهى دانشکدهى هنر و تقویت هنر را در اینجا مطرح کردند. بعضى خیال میکنند هنر مساوى است با لاابالیگرى و بىدینى و بىبندوبارى؛ این غلط است. هنر از جلوههاى زیباى خلقت الهى است در انسان. آنچه در هنر ایراد دارد و اهل بصیرت همیشه ایراد گرفتهاند، جهت غلط هنر بوده است. هنر را کشاندن به جهت اغواى انسان و بىبندوبارى انسان، این بد است؛ والّا هنر اگر با روح دین، با جهتگیرى دین باشد، از برجستهترین پدیدههاى وجود انسانى است. امروز هم بحمداللَّه همینجور است. امروز شاعر ما، نقاش ما، انواع و اقسام رشتههاى هنرى ما، انسان وقتى نگاه میکند، مىبیند غالباً با روح دین و تدین کارشان همراه است. چه اشکالى دارد؟ ما اگر چنانچه مرکز تربیت هنرى و تقویت هنرى در اینجا داشته باشیم، با حفظ این جهتگیرى درست، این خیلى خوب است؛ این هیچ ایرادى ندارد. از این استعداد عظیم در این جهت استفاده شود، خیلى خوب است.

یکى از چیزهائى که در این استان مورد توجه است و جا دارد که بیشتر مورد توجه قرار بگیرد، مسئلهى گردشگرى است. اینجا به خاطر وجود حرم مطهر حضرت احمدبنموسى (علیه و على ابیه و اخیه السّلام) جنبهى مضاعف گردشگرى دارد. اینجا مزار است، زیارتگاه است. جاذبههاى گردشگرى در اینجا خیلى زیاد است. من تصورم این است که اگر مسئولین کشور و مسئولین استان بتوانند از همین مسئلهى گردشگرى به شکل درست، با تبلیغات صحیح و با جهتگیرىِ صحیح استفاده کنند، درآمد آن، استان را از همهى معونههاى دیگر بىنیاز میکند. مسئلهى گردشگرى خیلى مهم است.

من همینجا اشاره بکنم به این بناهاى باستانىِ مربوط به قبل از اسلام؛ تخت جمشید و بقیهى چیزهائى که در این استان هست. انسان از دو نظر ممکن است به این مراکز باستانى نگاه کند؛ اینها را باید از هم تفکیک کرد. یک نگاه این است که اینها متعلق به جباران تاریخ بوده. هر کدامى که نگاه میکنیم، به یک نحوى به یکى از جباران تاریخ و طاغوتهاى بشرى ارتباط پیدا میکند. بله، از این جهت نگاه منفى به اینها هست. غالب متدینین و انسانهائى که نفرت طبیعى از استبداد و از جباریت دارند، با این دید وقتى به این بناهاى باستانى نگاه میکنند، طبعاً براى آنها جاذبهاى ندارد. لیکن یک جنبهى دیگر هم وجود دارد و آن این است که این بناها محصول سرپنجهى هنرمند ایرانى است؛ محصول فکر راقى و روشنبین ایرانى است در سالها و قرنها پیش از این؛ این جنبهى مثبت قضیه است. همهى بناهائى که از لحاظ تاریخى - چه در اینجا، چه در اصفهان، چه در بقیهى نقاط کشور - وجود دارد، از این قبیل است. درست است که جباران استفاده کردند، اما خالق و آفرینندهى این مجموعهها کیست؟ ذهن ایرانى است، سرانگشت هنرمند ایرانى است، روحیهى بلندنظر ایرانى است، ابتکار و ذوق ایرانى است؛ این براى یک ملت افتخار است. با این دید وقتى نگاه بکنیم، مىبینیم اینها مثبت است؛ چه تخت جمشید، چه بقیهى مناطق دیگر. اینها را نشان بدهید.

در دنیا از چیزهائى که جنبهى افتخارآمیز هم خیلى ندارد، گاهى اوقات به عنوان مفاخر تاریخى استفاده میکنند. آن کسانى که مفاخر تاریخى را ندارند، براى خودشان خلق میکنند! ما این همه مفاخر تاریخى داریم، این همه چیزهائى که مایهى تفاخر تاریخى ملت ایران است، اعتماد به نفس ملت ایران است؛ چرا اینها را نشان ندهیم؟

یک نفرى براى من نقل میکرد، میگفت رفته بودیم یونان؛ ما را به مراکز گردشگرى گوناگون میبردند و آنها را به ما نشان میدادند؛ از جمله به نقطهاى بردند، گفتند اینجا همانجائى است که سپاهیان ایرانى آمدند اینجا، از ما شکست خوردند. مردم را به یک بیابان خالى میبرند و نشان میدهند که اینجا آنجائى است که ایرانىها در آن دوره لشکرکشى کردند و در اینجا شکست خوردند. یک فضاى خالى را نشان میدهند، یک مادههاى تاریخى را با یک فضاى خالى اثبات میکنند. خوب، اینجا نزدیکى کازرون - آنطورى که شنیدم - مجسمهى والرین است، امپراتور روم، که زانو زده در مقابل پادشاه ایران. خیلى خوب، اینجا را بروید نشان بدهید؛ این به آن در! این همه نقاط مثبتى که میتواند گذشتهى ما را نشان بدهد.

من البته به شما عرض بکنم؛ اعتقاد راسخ و جازم و علمى دارم که آنچه ایرانى بعد از آمدن اسلام کرده، اصلاً قابل مقایسه نیست با آنچه در طول تاریخ گذشتهى خودش داشته. ایران در دوران اسلامى، در قرن سوم و چهارم و پنجم هجرى، در قلهى دانش و تمدن و سیاست و اقتصاد جهانى قرار داشته. هیچ جاى دنیا - از شرق و غرب، از آسیا و اروپا - در این حد نبودند؛ این به برکت اسلام بوده. ایران قبل از آن هرگز چنین اوجى را نداشته. در دوران سلسلههاى گوناگون ایرانى - از آل بویه بگیرید تا غزنویان و سلجوقیان و بقیه، تا دورهى صفویه - این بخش از تاریخ ایران قابل مقایسه نیست؛ اما آن بخش دیگر تاریخ ایران هم، تاریخ ماست؛ آن هم ایران است؛ حالا یک حاکم طاغوتى در رأسش بوده، سنتهاى غلط و آئینهاى باطلى در آنها وجود داشته؛ آن به جاى خود، امر دیگرى است؛ اما هنر ایرانى است. به هر حال روى مسئلهى گردشگرى حتماً بایستى کار شود؛ هم در زمینهى مزارات اسلامى که بهترینش را شما در اینجا دارید، هم به وسیلهى مفاخر ادبى و هنرى ما که شما عالىترینش - یعنى حافظ و سعدى - را اینجا دارید، هم در زمینهى آنچه که در گذشتهى تاریخ وجود داشته است.

یکى از چیزهائى که به نظر من در اینجا باید انجام بگیرد - حالا تفاصیل اینها را انشاءاللَّه دوستان ما در جمعبندىهاى سفر به نتیجه خواهند رسید و اقدام خواهد شد - این است که اینجا قطب کشاورزى است؛ جا دارد که تحقیقات مقابلهى بلندمدت با خشکسالى که تحقیقات وسیع و گستردهاى است و راههاى گوناگونى دارد، در همینجا در این شهر، یک مرکزیتى پیدا کند. یکى از چیزهائى که میتواند اینجا مرکزیت پیدا کند، همین است. همچنان که شما در بخشهاى پزشکى گفتید نقاط منحصربهفرد دارید، در این قضیه هم میتوانید یک نقطهى منحصربهفرد داشته باشید. و البته خیلى کارهاى دیگر در این استان میشود انجام داد. انشاءاللَّه مسئولین توفیق پیدا کنند انجام بدهند؛ شما هم توفیق پیدا کنید انشاءاللَّه هر کدام در هرجا هستید، به پیشرفت این برنامهها کمک کنید.

قدر بدانید این خدمت را؛ قدر بدانید این حضور مردمى را؛ قدر بدانید این توجه و آمادگى روحى مردم عزیز را؛ و از خداى متعال کمک بخواهید، هدایت بخواهید؛ انشاءاللَّه خداوند کمک خواهد کرد. از خداى متعال بخواهید وسیلهى پیشرفت روزافزون این کشور را به دست شماها و مسئولین کشور انشاءاللَّه فراهم کند و آیندهى این استان و آیندهى کشور را از گذشتهاش بهتر کند.

والسّلام علیکم و رحمةاللَّه و برکاته